بعد از کامپوزیت ونیر دندان چه بخوریم و چه نخوریم؟

کامپوزیت دندان، یکی از روش های پرکاربرد در دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی است که با بازسازی فرم، رنگ و تناسب دندان ها، لبخندی هماهنگ و جذاب ایجاد می کند. اما دوام و کیفیت این درمان، تنها به تکنیک دندانپزشک وابسته نیست؛ نقش بیمار در حفظ نتیجه نهایی بسیار مهم است. در واقع بیمار باید رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان را رعایت کنید تا دوام نتایج بیشتر شود.
در این مقاله، نگاهی علمی و کاربردی به رژیم غذایی بعد از کامپوزیت خواهیم داشت و به این سؤال مهم نیز پاسخ می دهیم: “چه غذاهایی مصرف کنیم یا نکنیم تا هم ظاهر دندان ها حفظ شود و هم کامپوزیت ها آسیب نبینند؟”
ضرورت داشتن یک رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان چیست؟
برخلاف مینای طبیعی دندان، کامپوزیت رزینی به مرور زمان می تواند دچار تغییر رنگ، لب پریدگی یا ترک های سطحی شود. برخی ترکیبات شیمیایی موجود در غذا و نوشیدنی ها، واکنش پذیری بالایی با رزین دارند و به مرور سبب تیره شدن یا کدر شدن سطح کامپوزیت می شوند. از سوی دیگر، بافت آن نسبت به فشارهای ناگهانی یا سایش مکانیکی نیز حساس تر از دندان طبیعی است.
محدودیت های غذایی بلافاصله بعد از درمان ونیر کامپوزیت دندان چه هستند؟
در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از انجام کامپوزیت، ساختار رزین هنوز به پایداری کامل نرسیده است. بنابراین:
- از مصرف غذاهای سفت مانند آجیل، ته دیگ یا یخ پرهیز شود.
- نوشیدنی های داغ یا بسیار سرد مانند چای، قهوه یا نوشابه های یخی ممنوع است.
- غذاهای رنگی مثل سس گوجه، لبو، زعفران و خوراکی های حاوی رنگ های مصنوعی مصرف نشوند.
- داستان فقط رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان نیست، شما باید از استعمال دخانیات و قلیان نیز در این بازه زمانی اکیداً خودداری کنید.

غذاهایی که بهتر است در میان مدت و طولانی مدت محدود شوند این ها هستند
رعایت رژیم غذایی صرفا برای چند روز اول بعد از درمان نیست. شما باید در میان مدت و حتی طولانی مدت به برخی توصیه ها و نکات پایبند باشید. در واقع وقتی دندان هایتان را با کامپوزیت درست می کنید، برای اینکه این ترمیم ها مدت بیشتری سالم و زیبا بمانند، بهتر است به رژیم غذایی خود کمی دقت کنید.
برخی از گروه های غذایی، اگر زیاد مصرف شوند، می توانند در طولانی مدت باعث تغییر رنگ یا آسیب به کامپوزیت ها شوند. بیایید با هم ببینیم این غذاها کدامند و چرا باید مصرف آن ها را محدود کنیم:
۱. مواد رنگدانه دار قوی
بعضی از خوراکی ها و نوشیدنی ها، رنگدانه های خیلی قوی دارند. این رنگدانه ها می توانند به مرور زمان به سطح کامپوزیت نفوذ کنند و باعث تغییر رنگ آن شوند. درست مثل این است که یک پارچه سفید با یک ماده رنگی لک شود. این مواد رنگدانه دار عبارتند از:
- چای و قهوه پررنگ: این نوشیدنی های محبوب، به دلیل رنگ تیره و قوی خود، می توانند به مرور زمان باعث زرد یا تیره شدن کامپوزیت ها شوند.
- نوشابه های گازدار (مخصوصاً نوع کولا): نوشابه ها، به خصوص کولا، هم رنگ تیره دارند و هم اسیدی هستند که هر دو این ویژگی ها برای کامپوزیت ها مضرند.
- زردچوبه، کاری، سس سویا: این ادویه ها و سس، رنگ های بسیار قوی و پایداری دارند که به راحتی به سطح کامپوزیت می چسبند و باعث تغییر رنگ آن می شوند.

- شکلات تلخ، تمشک، گیلاس، لبو: این خوراکی ها و میوه ها نیز، رنگدانه های طبیعی قوی دارند که می توانند به مرور زمان باعث لک شدن کامپوزیت ها شوند. اکیدا توصیه می شود که یا در رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان قرار ندهید یا بلافاصله دهان و دندان خود را بشویید.
۲. خوراکی های سفت و شکننده
بعضی از خوراکی ها، خیلی سفت یا شکننده اند و می توانند به کامپوزیت ها آسیب مکانیکی بزنند. یعنی باعث شوند که کامپوزیت ترک بخورد، لب پر شود یا حتی بشکند. این خوراکی ها عبارتند از:
- آجیل ها (مخصوصاً فندق و بادام خام): آجیل ها، به خصوص انواع خام و سفت آن ها، فشار زیادی به دندان ها و کامپوزیت ها وارد می کنند و می توانند باعث شکستگی یا لب پریدگی آن ها شوند.
- یخ: جویدن یخ، به دلیل سختی بسیار زیاد آن، می تواند به کامپوزیت ها آسیب جدی وارد کند.
- ته دیگ یا نان سوخاری سفت: این خوراکی ها، بافت بسیار سختی دارند و می توانند باعث شکستگی یا لب پریدگی کامپوزیت ها شوند.
- دانه های ذرت بوداده (پاپ کورن سفت): پوسته های سفت و تیز ذرت بوداده، می توانند به کامپوزیت ها آسیب بزنند.
۳. غذاهای اسیدی
غذاهای خیلی ترش یا اسیدی نیز، می توانند در طولانی مدت باعث فرسایش لایه سطحی کامپوزیت ها شوند. یعنی کم کم سطح کامپوزیت را خورده و آن را نازک و ضعیف کنند. این غذاها که نباید در رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان وجود داشته باشند، عبارتند از:
- آب لیمو، سرکه، آب میوه های صنعتی: این مواد، اسید بسیار بالایی دارند و می توانند به مرور زمان باعث فرسایش و آسیب به کامپوزیت ها شوند.
- نوشابه های انرژی زا و ورزشی: این نوشیدنی ها، علاوه بر اسیدی بودن، قند بالایی هم دارند که برای دندان ها مضر است.
- ترشی های صنعتی و خانگی: ترشی ها، به دلیل وجود سرکه، بسیار اسیدی هستند و می توانند به کامپوزیت ها آسیب بزنند.

در رژیم غذایی بعد از کامپوزیت چه غذاهایی را بگنجانیم؟
برای اینکه کامپوزیت های دندانی شما برای مدت طولانی تری زیبا و سالم بمانند، بهتر است سراغ غذاهایی بروید که نرم هستند، رنگ ندارند و اسیدی هم نیستند. این جور غذاها کمترین آسیب را به ترمیم های کامپوزیتی شما می رسانند و به حفظ زیبایی آن ها کمک می کنند. در ادامه چند گزینه خوب و پیشنهادی آورده شده است:
برنج ساده، پوره سیب زمینی و سوپ های ملایم (بهترین غذاها در رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان)
این غذاها بسیار نرم هستند و نیازی به جویدن زیاد ندارند. به همین دلیل، هیچ فشاری به کامپوزیت ها وارد نمی کنند و رنگی هم ندارند که باعث لک شدن آن ها شود.
ماست سفید، تخم مرغ آب پز و پنیرهای بدون رنگ
این ها هم، نرم و بی رنگ هستند. ماست سفید و پنیر، منبع خوبی از کلسیم نیز هستند که برای سلامت کلی دندان ها مفید است. در کل حواستان به مصرف کافی لبنیات باشد زیرا مزیت کم ندارند.
مرغ یا ماهی بخارپز و سبزیجات بخارپز بدون زردچوبه
غذاهای پروتئینی مثل مرغ و ماهی اگر به صورت بخارپز یا آب پز آماده شوند، بسیار نرم هستند و راحت خورده می شوند. سبزیجات بخارپز هم که رنگ های ملایمی دارند (مثل گل کلم یا کلم بروکلی روشن) گزینه های عالی و سالمی هستند، به شرطی که از ادویه های پررنگ مثل زردچوبه استفاده نشود.
نان نرم بدون سبوس سفت یا کنجد زیاد
همه نان ها برای قرار گرفتن در رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان مناسب نیستند. ولی این نان ها انتخاب های بهتری هستند:

- نان های نرم که بافت نرم و لطیفی دارند
- و آن هایی که بخش های سفت یا دانه های کنجد ندارند (زیرا ممکن است بین دندان ها یا روی کامپوزیت گیر کنند)
سایر نکاتی که در کنار تغذیه مناسب باید رعایت کنید
برای اینکه ماندگاری و دوام کامپوزیت بیشتر باشد لازم است در کنار رژیم مناسب به این نکات نیز توجه کنید:
- مسواک زدن بعد از کامپوزیت دندان بسیار مهم است. اینکار باید با مسواک نرم و خمیر دندان غیرساینده پس از هر وعده غذایی انجام شود.
- استفاده از نی برای نوشیدنی های رنگی (در صورت مصرف گاه به گاه) توصیه می شود.
- دهان شویه های بدون الکل و دهان شویه های مخصوص پس از زیبایی دندان، به حفظ رنگ کامپوزیت کمک می کنند.
- معاینه دوره ای هر ۶ ماه یک بار توسط دندانپزشک، جهت بررسی وضعیت کامپوزیت ها ضروری است.
تا چند ساعت بعد از کامپوزیت نباید سیگار کشید؟
بهتر است کلا سیگار را ترک کنید. اگر نمی توانید دست کم تا 2 3 روز بعد آن سیگار نکشید. یا حتی چنقلیان مضر ترا ست قلیان هم نکشید.
در نهایت به یاد داشته باشید که زیبایی پایدار نیازمند رفتار آگاهانه شماست
کامپوزیت دندان، ابزاری برای بازسازی لبخند است. اما لبخندی که با دقت به دست آمده، به مراقبتی بیش از دندان های طبیعی تان نیاز دارد. رعایت اصول رژیم غذایی بعد از کامپوزیت دندان نه تنها طول عمر آن را افزایش می دهد، بلکه از تغییر رنگ، آسیب و نیاز به ترمیم زودهنگام جلوگیری می کند.
بنابراین حواستان باد که هر لقمه ای که انتخاب می کنید، یا به دوام زیبایی تان کمک می کند یا آن را به خطر می اندازد. تصمیم با شماست.
پاسخ به سوالات رایج
بهتر است که حداقل 3 تا 5 روز غذای رنگدانه دار نخورید.
خیر، بلیچینگ بر روی ونیرهایی نظیر کامپوزیت ونیر و لمینت ها تاثیری ندارد.