دختران نوجوان بهتر است درمان ارتودنسی شان در این سن شروع شود

انتخاب زمان درست برای ارتودنسی، به خصوص برای دختران نوجوان، خیلی مهم است تا درمان نتیجه خوب و ماندگاری داشته باشد. اینکه دقیقاً در چه سنی ارتودنسی را شروع کنیم، فقط به وضعیت دندان ها بستگی ندارد. مسائلی مثل سرعت رشد فک، میزان رشد استخوان های بدن و حتی شرایط هورمونی هم در این تصمیم گیری نقش دارند. در ادامه می خواهیم توضیح دهیم که بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان چه زمانی است و چرا این موضوع این قدر اهمیت دارد.
اصلا چرا داریم درباره بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان صحبت می کنیم؟
درمان ارتودنسی فقط صاف کردن دندان ها نیست. در خیلی از موارد، این درمان شامل اصلاح رشد فک، هماهنگ کردن قوس های دندانی و تنظیم رابطه بین فک بالا و پایین هم می شود که بخش مهمی از برنامه درمانی را تشکیل می دهد. اگر این فرآیند در زمان درستی شروع نشود، ممکن است:
- طول درمان طولانی تر شود.
- نیاز به جراحی فک پیدا کنید.
- یا حتی نتیجه درمان به طور کامل تثبیت نشود و دندان ها به جای اولشان برگردند.

به همین دلیل، انتخاب بهترین سن، به خصوص برای دختران که از نظر رشدی با پسران تفاوت دارند، موضوعی بسیار مهمی است.
رشد دندانی و فکی در دختران چگونه پیش می رود؟
باید بدانید که معمولاً رشد استخوانی در دختران کمی زودتر از پسران کامل می شود. برای همین، آن بازه طلایی برای شروع ارتودنسی در آن ها کمی زودتر از پسرهاست. از طرفی، بیشتر دندان های دائمی در دختران بین ۱۰ تا ۱۲ سالگی کامل می شوند و سر جای خودشان قرار می گیرند.
در همین بازه زمانی خاص (یعنی بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان):
- سرعت رشد فک در بالاترین حد خودش است. این یعنی می توانیم از این رشد طبیعی بدن برای حرکت دندان ها و فک ها به سمت جای درستشان استفاده کنیم.
- ریشه های دندان های دائمی در حال تثبیت هستند. این پایداری به انجام درمان کمک می کند.
- فرم گیری صورت هنوز قابل هدایت است. یعنی می توانیم با کمک ارتودنسی، در هماهنگی و زیبایی کلی صورت هم تأثیر مثبت بگذاریم.
پس، اگر مشکل ارتودنسی در همین مرحله تشخیص داده شود، می توانیم درمان را با روش های ساده تر، مؤثرتر و با دخالت کمتر شروع کنیم و به نتایج بسیار خوبی برسیم.
بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان چه سنی است؟
به طور میانگین، بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان سنین بین ۱۱ تا ۱۳ سالگی است. البته این عدد قطعی نیست و بسته به شرایط دندانی و فکی هر فرد، ممکن است کمی زودتر یا دیرتر هم باشد. موارد خاصی مثل فک جلوآمده یا عقب مانده، شلوغی شدید دندان ها یا دندان های نهفته، نیاز به ارزیابی زودتر توسط متخصص ارتودنسی دارند.

در این میان، نکته مهم این است که اولین مراجعه به ارتودنتیست باید حداکثر تا سن ۷ یا ۸ سالگی انجام شود. هدف از این ویزیت، لزوماً شروع درمان نیست، بلکه بررسی دقیق وضعیت فک و دندان ها و برنامه ریزی برای آینده است تا اگر مشکلی وجود دارد، در بهترین زمان ممکن برای آن اقدام شود.
چرا دختران نوجوان زودتر از پسران نوجوان به ارتودنسی نیاز دارند؟
دختران نسبت به پسران، سریع تر به بلوغ می رسند. این یعنی رشد فک در آن ها زودتر کامل می شود و پنجره درمانی برای اصلاح ناهنجاری های استخوانی کوتاه تر است. در صورت تأخیر، ممکن است:
- فرصت هدایت رشد از دست برود
- نیاز به کشیدن دندان افزایش یابد
- یا در موارد پیشرفته، درمان بدون جراحی ممکن نباشد
علائمی که نشان می دهند زمان ارتودنسی رسیده چه هستند؟
تشخیص درست بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان، همیشه کار والدین نیست. با این حال، اگر یکی از علائم زیر دیدهشد، بهتر است به ارتودنتیست مراجعه شود:
- بیرون زدگی یا عقب رفتگی فک بالا یا پایین
- لبخند نامتقارن یا ناهماهنگ
- دندان های روی هم افتاده یا شلوغ
- مشکلات گفتاری یا تلفظی
- تنفس دهانی مزمن
- افتادن زودهنگام یا دیرهنگام دندان های شیری
درمان زودهنگام برای دختران نوجوان چه زمانی پیشنهاد نمی شود؟
گاهی اوقات والدین، به خاطر نگرانی هایی که دارند، اصرار می کنند درمان ارتودنسی زودتر شروع شود. اما اگر شرایط زیر وجود داشته باشد، بهتر است درمان به تعویق بیفتد تا زمان مناسب تری فراهم شود:

- هنوز دندان های شیری زیادی باقی مانده باشد.
- رشد فک به اندازه کافی شروع نشده باشد.
- یا کودک همکاری لازم را برای درمان نداشته باشد.
اگر در چنین شرایطی درمان را زودتر شروع کنیم، ممکن است نیاز به ارتودنسی دو مرحله ای باشد که هم زمان بر است و هم هزینه های بیشتری دارد. و البته همیشه هم ضروری نیست. پس صبر کردن تا زمان مناسب (بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان)، می تواند به نفع کودک و نتیجه نهایی درمان باشد.
بیشتر بخوانید: هزینه ارتودنسی دندان چقدر است؟
نقش همکاری والدین در درمان نوجوانان چیست؟
ارتودنسی فقط به چسباندن براکت روی دندان ها محدود نمی شود. برای اینکه درمان موفقیت آمیز باشد:
- رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان
- استفاده منظم از وسایل کمکی (مثل کش های ارتودنسی یا هدگیر)
- و مراجعه های منظم به کلینیک، از عوامل تعیین کننده هستند.
در سن نوجوانی، معمولاً همکاری دختران در این زمینه ها بهتر از پسران است، اما با این حال، نقش والدین برای پیگیری و حمایت از روند درمان، بسیار مهم و حیاتی باقی می ماند.
پیامدهای تأخیر در شروع درمان چیست؟
در صورت عدم درمان در زمان مناسب (یعنی بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان)، احتمال بروز مشکلات زیر افزایش می یابد:
- نامرتبی شدیدتر دندان ها
- نیاز به کشیدن دندان دائمی
- آسیب به دندان ها به دلیل تماس نادرست
- فرسایش مینای دندان
- کاهش اعتمادبه نفس در نوجوان

پرسش و پاسخ درباره بهترین سن برای ارتودنسی دختران نوجوان
بله، اگر ناهنجاری شدید اسکلتی یا دندانی وجود داشته باشد، ممکن است درمان زودهنگام (Early Treatment) در سنین ۸ یا ۹ سالگی آغاز شود.
بله، شروع پریود معمولاً نشان دهنده پایان نزدیک رشد اسکلتی است. بنابراین، ارتودنتیست ها از این نشانه برای تشخیص زمان مناسب مداخله استفاده می کنند.
خیر، با اینکه فرصت طلایی ممکن است از دست رفتهباشد، اما با این وجود همچنان ارتودنسی قابل انجام است، اما ممکن است روش درمان تغییر کند یا مدت بیشتری طول بکشد.
در اکثر موارد بله. چون استخوان ها نرم تر هستند و فک قابلیت هدایت بیشتری دارد. همچنین انجام درمان در بهترین سن ارتودنسی دختران نوجوان به نتایج پایدارتر منجر می شود.