راهنمای کامل درمان خشکی دهان در زمان ارتودنسی
انجام ارتودنسی، سفری هیجان انگیز برای داشتن یک لبخند زیبا و بی نقص است. اما این سفر، گاهی با عوارض جانبی ناخوشایندی همراه می شود که کسی از قبل درباره شان به ما هشدار نداده است. یکی از شایع ترین و آزاردهنده ترین این موارد، خشکی دهان است. آن حس چسبندگی ناخوشایند، بیدار شدن از خواب با دهانی کاملاً خشک و نگرانی دائمی از بوی بد دهان، می تواند لذت این مسیر را کم کند. اگر شما هم این مشکل را دارید و به دنبال راهی برای درمان خشکی دهان در زمان ارتودنسی هستید، در این مقاله با ما همرا شوید.
چرا ارتودنسی، دهان مرا به یک کویر تبدیل کرده است؟
قبل از اینکه به سراغ درمان خشکی دهان در زمان ارتودنسی برویم، باید بفهمیم چرا این اتفاق اصلاً رخ می دهد. این مشکل فقط تصور شما نیست و دلایل کاملاً فیزیکی و منطقی دارد:
۱. حضور یک مهمان ناخوانده در دهان
سیم ها و سایر دستگاه های ارتودنسی، به هر حال یک جسم خارجی در دهان شما هستند. این دستگاه ها می توانند به طور فیزیکی مسیر جریان طبیعی بزاق را مختل کنند. علاوه بر این، تماس مداوم آن ها با داخل گونه ها و لب ها، می تواند باعث تحریک خفیفی شود که بر تولید و پخش بزاق تأثیر می گذارد.
۲. تنفس دهانی ناخودآگاه
این مورد یکی از دلایل اصلی است. دستگاه های ارتودنسی(به خصوص در ماه های اولیه) باعث می شوند لب ها به طور کامل و راحت روی هم بسته نشوند. این موضوع، به خصوص در هنگام خواب، باعث می شود شما به صورت ناخودآگاه با دهان باز نفس بکشید. تنفس دهانی، بزرگترین دشمن رطوبت دهان است و به سرعت آن را خشک می کند.
۳. تغییر در عادات نوشیدن و خوردن
با وجود دستگاه ها، خوردن و آشامیدن کمی دشوارتر از قبل می شود. این چالش کوچک ممکن است باعث شود شما به صورت ناخودآگاه، در طول روز مایعات کمتری بنوشید که مستقیماً منجر به کاهش آب بدن و خشکی دهان می شود.
آیا خشکی دهان خطرناک است؟
شاید فکر کنید خشکی دهان فقط یک حس ناخوشایند است، اما اگر به آن بی توجهی کنید، می تواند به سلامت دندان های شما آسیب جدی وارد کند. بزاق دهان، ابرقهرمان گمنام سلامت دهان شماست!
- نقش شستشو دهنده: بزاق به طور مداوم باکتری ها و ذرات غذا را از روی دندان ها می شوید.
- نقش خنثی کننده: بزاق، اسیدهای مضری را که توسط باکتری ها تولید می شوند و باعث پوسیدگی دندان می گردند، خنثی می کند.
- نقش محافظتی: بزاق حاوی مواد معدنی است که به تقویت مینای دندان کمک می کند.
وقتی دهان شما خشک است، تمام این مکانیزم های دفاعی از کار می افتند. این موضوع در حضور دستگاه های ارتودنسی که خودشان محلی برای گیر کردن پلاک و باکتری هستند، یک خطر بزرگ محسوب می شود. و ریسک پوسیدگی دندان و بیماری های لثه را به شدت افزایش می دهد.
راه حل درمان خشکی دهان در زمان ارتودنسی
خبر خوب این است که شما می توانید این شرایط را کاملا کنترل و مدیریت کنید. با ایجاد چند تغییر ساده در سبک زندگی و استفاده از محصولات کمکی، به راحتی رطوبت را به دهان خود بازگردانید.
بخش اول: اولین و ساده ترین خط دفاعی شما
این راهکارها نیازی به هیچ هزینه اضافی ندارند و فقط به کمی توجه و تغییر عادت نیاز دارند.
- آب، بهترین دوست شماست: همیشه و همه جا یک بطری آب همراه خود داشته باشید. نیازی نیست یک باره مقدار زیادی آب بنوشید؛ در عوض، در طول روز به طور مداوم جرعه های کوچک آب بنوشید. این کار دهان شما را مرطوب نگه می دارد.
- از دشمنان رطوبت دوری کنید: مصرف نوشیدنی های کافئین دار (مانند قهوه، چای و نوشابه) و الکل را به حداقل برسانید. این مواد باعث کم آبی بدن و تشدید خشکی دهان می شوند.
- با بینی خود نفس بکشید: در طول روز، به نحوه نفس کشیدن خود دقت کنید و آگاهانه تلاش کنید تا از طریق بینی نفس بکشید.
- غذاهای آبدار را انتخاب کنید: میوه ها و سبزیجات تازه، سوپ ها و خورش ها را در رژیم غذایی خود بگنجانید. از خوردن غذاهای بسیار خشک، شور یا پرادویه که خشکی دهان را بدتر می کنند، پرهیز کنید.
بخش دوم: راهکارهای هوشمندانه برای تحریک تولید بزاق
شما می توانید بدن خود را فریب دهید تا بزاق بیشتری تولید کند!
- جویدن آدامس بدون قند: این یک ترفند فوق العاده است. عمل جویدن، غدد بزاقی را تحریک می کند. حتماً از آدامس های بدون قند، به خصوص آن هایی که حاوی زایلیتول (Xylitol) هستند، استفاده کنید. زایلیتول خود یک ماده ضدپوسیدگی است.
- مکیدن آبنبات های بدون قند: آبنبات های ترش و بدون قند نیز می توانند به تحریک تولید بزاق کمک کنند.
بخش سوم: جعبه ابزار شما برای مبارزه با خشکی دهان
اگر راهکارهای بالا کافی نبودند، می توانید از محصولات تخصصی که برای همین منظور طراحی شده اند، کمک بگیرید.
| نوع محصول | نحوه عملکرد و نکات کلیدی |
| دهان شویه های مرطوب کننده | این دهان شویه ها فاقد الکل و حاوی آنزیم ها و روان کننده هایی هستند که محیط دهان را بازیابی کرده و رطوبت طولانی مدتی ایجاد می کنند. (هرگز از دهان شویه های حاوی الکل استفاده نکنید.) |
| اسپری ها و ژل های مرطوب کننده دهان | این محصولات، بزاق مصنوعی نامیده می شوند و برای استفاده در طول روز عالی هستند. شما می توانید به راحتی آن ها را در جیب یا کیف خود داشته باشید و هر زمان که احساس خشکی کردید، مقداری از آن را در دهان خود اسپری کنید. |
| خمیردندان های مخصوص خشکی دهان | این خمیردندان ها نیز فاقد مواد تحریک کننده هستند و با فرمولاسیون ملایم خود، به حفظ رطوبت دهان کمک می کنند. |
| دستگاه بخور سرد (Humidifier) | این یک راهکار عالی برای شب هاست. روشن کردن یک دستگاه بخور سرد در اتاق خواب، رطوبت هوا را افزایش می دهد و اثرات منفی تنفس دهانی در طول شب را به حداقل می رساند. |
چه زمانی باید با متخصص ارتودنسی خود صحبت کنید؟
در اکثر موارد، درمان خشکی دهان در زمان ارتودنسی، با راهکارهای بالا به خوبی قابل کنترل است. اما اگر با وجود رعایت تمام این نکات، همچنان با مشکلات زیر روبرو بودید، حتماً موضوع را با متخصص ارتودنسی خود در میان بگذارید:
- خشکی شدید و مداومی که خواب و خوراک شما را مختل کرده است.
- احساس سوزش در دهان یا روی زبان.
- مشاهده زخم هایی در گوشه لب یا داخل دهان که بهبود نمی یابند.
- مشکل جدی در بلعیدن غذاهای خشک.
متخصص شما می تواند با بررسی وضعیت، تشخیص دهد که آیا این خشکی صرفاً ناشی از ارتودنسی است یا ممکن است علت زمینه ای دیگری داشته باشد.
سوالات متداول درباره درمان خشکی دهان در زمان ارتودنسی
معمولاً خیر. این مشکل در چند هفته یا چند ماه اول درمان، زمانی که دهان شما در حال عادت کردن به دستگاه های جدید است، در شدیدترین حالت خود قرار دارد.
بله، این مشکل می تواند با هر نوع دستگاه ارتودنسی رخ دهد. اگرچه الاینرها حجم کمتری نسبت به دستگاه های فلزی دارند، اما آن ها نیز می توانند الگوی جریان بزاق را تغییر داده و باعث خشکی دهان شوند.
خیر، اکیداً توصیه می شود که فقط از دهان شویه های فاقد الکل استفاده کنید. زیرا الکل یک ماده خشک کننده است و استفاده از این دهان شویه ها، مشکل شما را چندین برابر بدتر خواهد کرد.
بهتر است این کار را نکنید. در شرایطی که بزاق شما برای خنثی کردن اسیدهاز موجود در آبمیوه ها کم است، نوشیدن مداوم آبمیوه می تواند ریسک پوسیدگی دندان هایتان را به شدت افزایش دهد. بهترین و ایمن ترین انتخاب، همیشه آب است.
