بعد از کشیدن دندان چه بخوریم و از چه چیزهایی دوری کنیم؟

زمانی که شما به تازگی دندانتان را می کشید و احتمالاً با دهانی بی حس و کمی دردناک، به خانه برمی گردید، یکی از اولین و مهم ترین سوالاتی که برایتان پیش می آید این است: “بعد از کشیدن دندان چی بخوریم چی نخوریم؟” انتخاب درست غذاها و نوشیدنی ها در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول، نقش مهمی در کاهش درد، جلوگیری از خونریزی و از همه مهم تر، بهبودی سریع و بی دردسر زخم شما دارد. یک انتخاب اشتباه می تواند باعث تحریک لخته خون، عفونت و یک عارضه دردناک به نام “حفره خشک” (Dry Socket) شود. اما نگران نباشید! ما در این راهنمای کامل، لیست دقیقی از خوردنی های مجاز و ممنوعه را برایتان آماده کرده ایم.
۲۴ ساعت اول: مهم ترین و حساس ترین زمان
در روز اول بعد از کشیدن دندان، هدف اصلی ما محافظت از لخته خونی است که در حفره دندان تشکیل می شود. این لخته مانند یک پانسمان طبیعی عمل می کند و زیر آن، فرآیند بهبودی آغاز می شود. بنابراین، تمام غذاهای شما باید نرم، خنک و بدون نیاز به جویدن باشند.

لیست غذاهای مجاز و ایده آل برای روز اول
- بستنی (ساده و بدون تکه های سفت): بستنی بهترین دوست شما در ساعات اولیه است. سرمای آن به انقباض رگ های خونی کمک می کند و درد و تورم را کاهش می دهد.
- ماست (ساده یا میوه ای نرم): یک گزینه عالی، مغذی و خنک که به راحتی می توانید بخورید.
- سوپ های سرد یا ولرم (کاملاً پوره شده): سوپ هایی مانند سوپ گوجه فرنگی یا سوپ جو بشرطی که آن را کاملاً میکس کنید و هیچ تکه سفتی باقی نگذارید. (نکته مهم: سوپ نباید داغ باشد!)
- پوره سیب زمینی: نرم و سیرکننده است و به راحتی می توانید بخورید.
- اسموتی ها و میلک شیک ها: یک راه عالی برای دریافت مواد مغذی. (نکته مهم: اسموتی خود را حتماً با قاشق بخورید و هرگز از نی استفاده نکنید.)
- ژله و پودینگ: این دسرها به راحتی از گلو پایین می روند و نیازی به جویدن ندارند.
- سس سیب یا پوره میوه ها: میوه های نرم مانند موز را می توانید به راحتی له کرده و میل کنید.
چرا استفاده از “نی” ممنوع است؟
وقتی شما با نی چیزی می نوشید، یک حرکت مکشی در دهان تان ایجاد می شود. این مکش می تواند به راحتی لخته خون را از جای خود بکند و باعث ایجاد عارضه دردناک “حفره خشک” شود. پس در چند روز اول، نی را کاملاً فراموش کنید.

۴۸ تا ۷۲ ساعت بعد: ورود تدریجی غذاهای نیمه نرم
بعد از گذشت روز اول، اگر درد و خونریزی شما کنترل شد، می توانید به آرامی غذاهای کمی سفت تر را به رژیم خود اضافه کنید. همچنان باید از جویدن با سمت زخم خودداری کنید.
لیست غذاهایی که می توانید به رژیم خود اضافه کنید
- تخم مرغ هم زده یا آب پز نرم: یک منبع پروتئین عالی و نرم.
- پاستا و ماکارونی نرم: مطمئن شوید که کاملاً پخته و نرم شده باشد.
- ماهی پخته و نرم: ماهی هایی مانند قزل آلا که بتوانید به راحتی آن را با چنگال له کنید.
- برنج نرم و کته
- سبزیجات پخته و له شده: مانند هویج یا کدو که کاملاً نرم باشند.
- نان نرم (بدون تست شدن): می توانید تکه های کوچک آن را در سوپ نرم کرده و میل کنید.
- پنیر نرم و خامه ای

لیست ممنوعه: از این غذاها و کارها باید دوری کنید!
حالا که می دانیم بعد از کشیدن دندان چی بخوریم، بیایید ببینیم از چه چیزهایی باید به شدت پرهیز کنیم. این لیست حتی از لیست قبلی هم مهم تر است.
موارد ممنوعه | چرا باید از آن دوری کنید؟ |
غذاهای داغ (سوپ داغ، چای داغ) | گرما باعث گشاد شدن رگ های خونی شده و می تواند باعث خونریزی مجدد یا حل شدن لخته خون شود. |
غذاهای سفت و ترد (آجیل، چیپس، ته دیگ) | جویدن این غذاها به محل زخم فشار آورده و تکه های تیز آن ها می تواند باعث آسیب به بافت نرم و لخته خون شود. |
غذاهای کوچک و دانه دار (کنجد، تخم شربتی، کیوی) | این دانه های ریز به راحتی می توانند داخل حفره دندان گیر کرده و باعث تحریک یا عفونت شوند. |
نوشیدنی های الکلی و گازدار | الکل می تواند فرآیند بهبودی را کند کرده و گاز موجود در نوشابه ها می تواند لخته خون را تحریک کند. |
غذاهای تند و اسیدی (لواشک، آب مرکبات) | این مواد می توانند باعث سوزش و تحریک شدید در محل زخم شوند. |
استفاده از نی | حرکت مکشی باعث کنده شدن لخته خون و ایجاد “حفره خشک” می شود. |
سیگار کشیدن و مصرف دخانیات | سیگار کشیدن به شدت فرآیند بهبودی را مختل می کند، ریسک عفونت را بالا برده و مهم ترین عامل ایجاد “حفره خشک” است. حداقل تا ۷۲ ساعت باید از آن پرهیز کنید. |
چند نکته طلایی دیگر برای بهبودی سریع تر
- آب زیاد بنوشید: هیدراته نگه داشتن بدن برای فرآیند ترمیم ضروری است.
- دهان خود را به آرامی شستشو دهید: از ۲۴ ساعت بعد از کشیدن، می توانید روزی چند بار دهان خود را با محلول آب نمک ولرم (یک قاشق چای خوری نمک در یک لیوان آب ولرم) به آرامی و بدون فشار، شستشو دهید.
- با سمت دیگر دهان بجوید: تا زمانی که محل زخم کاملاً بهبود نیافته، سعی کنید تمام عمل جویدن را با سمت مقابل انجام دهید.
- به بدن خود استراحت دهید: در ۲۴ ساعت اول از انجام فعالیت های سنگین ورزشی خودداری کنید، زیرا افزایش ضربان قلب و فشار خون می تواند باعث خونریزی شود.

رعایت این رژیم غذایی و نکات مراقبتی، شاید کمی خسته کننده به نظر برسد، اما به شما قول می دهیم که ارزشش را دارد. با چند روز مراقبت دقیق، شما یک دوره بهبودی سریع، بدون درد و عوارض را تجربه خواهید کرد و خیلی زود به رژیم غذایی عادی خود باز خواهید گشت.
سوالات متداول درباره غذا خوردن بعد از کشیدن دندان
حداقل برای ۳ تا ۴ روز. اما بهترین راهنما، بدن خودتان است. هر زمان که احساس کردید بدون درد می توانید غذاهای سفت تر را بجوید، می توانید به تدریج به رژیم عادی خود برگردید.
با شستشوی ملایم با آب نمک سعی کنید آن را خارج کنید. هرگز با خلال دندان یا انگشت به داخل حفره فشار نیاورید. اگر خارج نشد، با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
حداقل تا ۲۴ ساعت اول از نوشیدنی های داغ پرهیز کنید. بعد از آن می توانید چای یا قهوه ولرم بنوشید.
این یک عارضه دردناک است که در اثر کنده شدن یا حل شدن لخته خون از حفره دندان ایجاد می شود. این اتفاق باعث نمایان شدن استخوان فک و پایانه های عصبی شده و درد بسیار شدیدی ایجاد می کند که چند روز پس از کشیدن دندان شروع می شود.