مدیریت خونریزی لثه در خانه + دندانپزشکی (روش های ساده و دم دست)

خونریزی لثه یکی از مشکلات شایع مرتبط با دهان است که می تواند هر فردی را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد. اگرچه این مشکل ممکن است در نگاه اول به نظر بی اهمیت برسد، اما در صورت مزمن بودن می تواند از علائم بیماری های لثه ای مانند ژنژیویت و پریودنتیت باشد. که در صورت عدم درمان به موقع، می تواند به از دست دادن دندان ها منجر شود. در این مقاله، به بررسی علل شایع خونریزی لثه و روش های درمان خانگی و دندانپزشکی آن خواهیم پرداخت.
جدول علل و روش های درمان خون ریزی لثه
علت خونریزی لثه | روش های درمان |
التهاب لثه (ژنژیویت) شامل تجمع پلاک باکتریایی روی دندان ها و لثه ها | مسواک زدن صحیح دو بار در روز استفاده روزانه از نخ دندان جرم گیری حرفه ای هر ۶ ماه دهانشویه ضدباکتری |
پریودنتیت (بیماری پیشرفته لثه با آسیب به استخوان های حمایت کننده دندان) | جرم گیری عمیق و روت پلنینگ آنتی بیوتیک درمانی جراحی لثه در موارد شدید لیزر درمانی |
مسواک زدن نادرست (استفاده از مسواک سخت یا تکنیک غلط که باعث خونریزی لثه هنگام مسواک زدن می شود) | استفاده از مسواک نرم آموزش تکنیک صحیح مسواک زدن استفاده از مسواک برقی |
تغییرات هورمونی (بارداری، قاعدگی، یائسگی) | رعایت شدیدتر بهداشت دهان ماساژ ملایم لثه ها استفاده از دهانشویه ملایم |
کمبود ویتامین ها (ویتامین C و K) | افزایش مصرف مرکبات، کیوی و سبزیجات مکمل های ویتامینی تحت نظر پزشک |
مصرف داروهای رقیق کننده خون | مشورت با پزشک برای تنظیم دوز استفاده از مسواک فوق نرم پرهیز از غذاهای سفت |
سیگار کشیدن | ترک سیگار استفاده از محصولات ترک نیکوتین مراقبت های ویژه دهانی |
بیماری های سیستمیک (دیابت، اختلالات خونی) | کنترل بیماری زمینه ای مراقبت های ویژه دندانپزشکی ویزیت های منظم |
علت خونریزی لثه چیست؟
به طور کلی علل زیر می توانند باعث بروز درجات مختلفی از خونریزی باقت لثه شوند:
- التهاب لثه: یا ژنژویت که ناشی از تجمع پلاک های باکتریایی بر روی دندان ها و لثه ها می باشد. این پلاک ها باعث تحریک و التهاب لثه ها می شوند و در نهایت خونریزی ایجاد می کنند.
- پریودنتیت: اگر التهاب لثه درمان نشود، ممکن است به پریودنتیت تبدیل شود. این در واقع یک بیماری پیشرفته تر و نسبتا خطرناک تر است. در این حالت، لثه ها و استخوان های حامی دندان ها آسیب می بینند و همین مساله منجر به خونریزی لثه به صورت شدید و حتی از دست دادن دندان ها می شود.

- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بارداری، قاعدگی یا یائسگی می تواند لثه ها را حساس تر کرده و احتمال خونریزی لثه را افزایش دهد.
- کمبود ویتامین ها: کمبود ویتامین های C و K می تواند به ضعف لثه ها و مشکلات دیگر مثل خون ریزی منجر شود.
- مصرف برخی داروها: داروهای رقیق کننده خون و برخی داروهای ضد التهابی می توانند باعث افزایش خونریزی شوند.
- استعمال دخانیات: مثلا نسیگار می تواند باعث التهاب لثه ها و افزایش احتمال خونریزی در آن ها شود.
- بیماری های سیستمیک: بیماری هایی مانند دیابت و اختلالات خونی می توانند باعث خونریزی شوند.
روش های درمان خانگی خونریزی لثه چیست؟
اگر لثه های شما به صورت بسیار جزئی خونریزی کنند نباید نگران باشید زیرا این مساله خودش بهبود میابد. خونریزی های جزئی و غیرجدی را می توان با روش های خانگی مدیریت کرد و یا حتی اگر دسترسی سریع به دندانپزشک وجود نداشت می توان با این روش ها وضعیت را کنترل کرد:
مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به صورت منظم
رعایت بهداشت دهان و دندان با مسواک زدن (حداقل دو بار در روز) و استفاده از نخ دندان می تواند به کاهش تجمع پلاک ها و پیشگیری از خونریزی لثه ها کمک کند. استفاده از خمیر دندان های حاوی فلوراید نیز می تواند به تقویت دندان ها و لثه ها کمک کند.

همچنین باید نخ دندان را به روش صحیح بکشید تا از آسیب به لثه ها جلوگیری شود. مسواک زدن منظم نه تنها پلاک ها را از بین می برد، بلکه با تحریک لثه ها، جریان خون را در آن ها بهبود می بخشد و به ترمیم بافت های آسیب دیده کمک می کند.
استفاده از دهان شویه های ضد باکتری (از روش های خانگی درمان خونریزی لثه)
استفاده از دهان شویه های حاوی کلرهگزیدین یا فلوراید می تواند به کاهش باکتری های دهان و التهاب لثه ها کمک کند. این دهان شویه ها با ایجاد یک لایه محافظ روی لثه ها، به کاهش خونریزی و التهاب کمک می کنند. استفاده منظم از دهان شویه های ضد باکتری نه تنها به بهبود وضعیت لثه ها کمک می کند، بلکه از تجمع پلاک های باکتریایی جدید نیز جلوگیری می کند.

شستشوی دهان با آب نمک (ساده ترین روش درمانی)
شستشوی دهان با محلول آب نمک گرم می تواند به کاهش التهاب و خونریزی لثه ها کمک کند. در واقع آب نمک به عنوان یک ضد عفونی کننده طبیعی عمل کرده و باکتری های مضر را کاهش می دهد. همچنین استفاده روزانه از آب نمک می تواند به تمیزی دهان و کاهش التهاب لثه ها کمک کند. این روش ساده و موثر نه تنها هزینه ای ندارد، بلکه به راحتی در خانه قابل انجام است و می تواند بخشی از روتین روزانه بهداشت دهان و دندان باشد.
استفاده از کمپرس سرد
قرار دادن کمپرس سرد بر روی لثه های متورم که خونریزی دارند، می تواند به کاهش التهاب و خونریزی کمک کند. کمپرس سرد باعث منقبض شدن عروق خونی می شود و جریان خون را کاهش می دهد. این روش می تواند به سرعت التهاب و درد را کاهش دهد و به لثه ها فرصتی برای بهبود بدهد.

افزایش مصرف ویتامین C
مصرف میوه ها و سبزیجات سرشار از ویتامین C مانند پرتقال، کیوی و فلفل دلمه ای می تواند به تقویت لثه ها و کاهش خونریزی آنها کمک کند. مکمل های ویتامین C نیز می توانند مفید باشند. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، بافت های دچار آسیب را ترمیم می کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می نماید. با افزایش مصرف این ویتامین، لثه ها قوی تر می شوند و مقاومت بیشتری در برابر عفونت ها و التهاب ها پیدا می کنند.
روش های درمان دندانپزشکی خونریزی لثه
بهترین روش برای مدیریت و درمان خونریزی لثه مراجعه به دندانپزشک است. بر اساس علت خونریزی و شدت آن، دندانپزشکان ممکن است روش های درمانی زیر را در پیش بگیرند:
جرمگیری دندان ها (پروفیلاکسی)
مراجعه به دندانپزشک برای جرمگیری و حذف پلاک ها و جرم های دندانی می تواند به کاهش التهاب و خونریزی لثه ها کمک کند. این درمان ها باید به صورت منظم انجام شوند تا بهداشت دهان و دندان حفظ شود. دندانپزشک با استفاده از ابزارهای خاص، پلاک های سخت و جرم هایی که با مسواک زدن معمولی از بین نمی روند را پاکسازی می کند.

درمان ژنژیویت و پریودنتیت (درمان فوری خونریزی لثه)
در موارد پیشرفته تر، دندانپزشک ممکن است به درمان های تخصصی مانند جرم گیری عمیق و روت پلنینگ نیاز داشته باشد تا التهاب و عفونت لثه ها را کاهش دهد. این روش ها به پاکسازی عمقی زیر لثه ها و کاهش باکتری های مضر کمک می کنند. جرم گیری عمیق شامل پاکسازی پلاک ها و جرم های زیر خط لثه است که با روش های معمولی است که به این راحتی ها قابل دسترسی نیستند. روت پلنینپ نیز سطح ریشه دندان ها را تمیز کرده و صیقل می دهد تا از تجمع پلاک ها و باکتری ها جلوگیری کند.
آنتی بیوتیک درمانی
گاهی اوقات، عفونت لثه ها آنقدر شدید می شود که لثه ها خونریزی می کنند. در چنین شرایطی، دندانپزشک ممکن است علاوه بر جرمگیری، برای کمک به درمان، آنتی بیوتیک هم تجویز کند.
این آنتی بیوتیک ها می توانند به صورت قرص (خوراکی) یا به صورت ژل یا مایع مخصوص (موضعی) باشند که مستقیم روی لثه ها استفاده می شوند. هدف اصلی آن ها، کم کردن تعداد باکتری های مضری است که باعث عفونت شدهاند.

جراحی های لثه (درمان خونریزی لثه به روش اصولی)
در موارد پیشرفته تر بیماری های لثه، ممکن است نیاز به جراحی لثه باشد تا بافت های دچار آسیب ترمیم و سلامت لثه ها بازگردد. جراحی های لثه ممکن است شامل روش هایی مانند فلپ جراحی و پیوند لثه باشند. فلپ جراحی شامل بلند کردن لثه ها برای دسترسی به ریشه های دندان و تمیز کردن عمقی آنها است. پیوند لثه نیز برای بازسازی بافت های از مشکل دار لثه استفاده می شود و به بهبود حمایت از دندان ها کمک می کند. همه روش ها جراحی در نهایت مشکل خونریزی لثه را بهبود می دهند.
استفاده از لیزر
درمان با لیزر یکی از روش های نوین برای کاهش التهاب و عفونت لثه ها است. لیزر با از بین بردن باکتری ها و بافت های مشکل دار، به بهبود سریع تر لثهها کمک می کند. این روش کم تهاجمی و موثر است و معمولاً با درد و ناراحتی کمتری نسبت به روش های سنتی همراه است. لیزر درمانی می تواند به کاهش التهاب، بهبود جریان خون و تسریع فرایند بهبودی کمک کند.
جمعبندی کنیم؟
خونریزی لثه می تواند نشانه ای از مشکلات جدی دهان و دندان باشد و نباید آن را پشت گوش بی اندازیم. با رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از روش های خانگی و مراجعه به دندانپزشک برای درمان های حرفه ای، می توان از خونریزی لثه پیشگیری و آن را درمان کرد. توجه به علل خونریزی و اقدام به موقع برای درمان، به حفظ سلامت لثه ها و جلوگیری از مشکلات جدی تر کمک می کند.
پاسخ به سوالات رایج
ویتامین C نقش مهمی در سلامتی لثه ایفا می کند. کمبود این کمبود کدام ویتامین باعث خونریزی لثه میشود.
اصلی ترین علت مسواک زدن نامناسب است. مسواک زدن تهاجمی می تواند باعث خونریزی شود.
بیماری لثه. ژنژویت و پریودنتیت از بیماری های لثه هستند که می توانند علائمی مانند خونریزی و بوی بد دهان ایجاد کنند.