بهترین زمان کشیدن دندان در بارداری چه وقتی است؟

دوران بارداری، دوره ای است که سلامت مادر و جنین در اولویت مطلق قرار دارد. ولی در همین دوره، برخی مشکلات دندانی مانند دندان درد، آبسه یا شکستگی ممکن است بروز پیدا کنند و مادر را ناچار به تصمیم گیری درباره درمان های دندانپزشکی نمایند.
به عنوان مثال کشیدن دندان در بارداری یکی از درمان هایی است که با تردید و نگرانی بسیاری از سوی مادران مواجه می شود. در این مقاله به طور کامل و با زبانی علمی بررسی می شود که چه زمانی این درمان مجاز است، چه ملاحظاتی باید رعایت شود، و چه خطراتی وجود دارد.

آیا کشیدن دندان در بارداری مجاز است؟

پاسخ کلی: بله، ولی تنها در صورت ضرورت پزشکی و با رعایت تمامی ملاحظات.

دندانپزشکان توصیه می کنند که درمان های اورژانسی از جمله کشیدن دندان های عفونی، ترک خورده یا باعث التهاب شدید، نباید به دلیل بارداری به تعویق بیفتند. چراکه عفونت درمان نشده برای جنین خطرناک تر از خود درمان است. با این حال، باید زمان بندی، داروها و روش های درمان با احتیاط کامل انتخاب شود.

بیشتر بخوانید: آخرین هزینه کشیدن دندان عقل در سال ۱۴۰۴ (جراحی و بدون جراحی)

بهترین زمان برای کشیدن دندان در بارداری چه وقتی است؟

در جدول زیر می توانید به طور کلی بدترین زمان ها و بهترین زمان کشیدن دندان در بارداری را مشاهد فرمایید:

سه ماهه دوم، بهترین بازه برای درمان های دندانپزشکی است/. زیرا ارگان های حیاتی جنین تشکیل شده‌اند و مادر هنوز دچار محدودیت حرکتی شدید نیست.

در چه شرایطی کشیدن دندان در بارداری ضروری است؟

به طور کلی، دندانپزشکان تلاش می کنند تا درمان های غیرضروری را به پس از زایمان موکول کنند. اما در برخی شرایط خاص و اورژانسی، کشیدن دندان در بارداری برای حفظ سلامت مادر و جلوگیری از آسیب به جنین، کاملاً ضروری است. این شرایط عبارتند از:

آبسه دندانی یا عفونت همراه با تورم زیاد

اگر عفونت دندانی به مرحله آبسه دندانی برسد و این عفونت همراه با تورم گسترده‌ای در صورت یا ناحیه گردن باشد، کشیدن دندان ضروری است. نباید فراموش کرد که این نوع عفونت می تواند به سرعت در بدن گسترش یابد و سلامت عمومی مادر را به خطر بیندازد.

شکستگی ریشه دندان همراه با درد مداوم

در صورتی که ریشه دندان دچار شکستگی عمیق باشد و این شکستگی باعث درد شدید و مداوم شود که با مسکن های ایمن در بارداری کنترل نمی شود، کشیدن دندان ممکن است تنها راه برای تسکین درد و جلوگیری از عوارض بیشتر باشد.

دندان عقل نهفته عفونی

دندان عقل نهفته‌ای که علایم شدید و مکرر ایجاد کند، می تواند منبعی برای عفونت های جدی تر در بدن مادر باشد. در چنین مواردی، برای جلوگیری از گسترش عفونت به سایر نواحی بدن و حفظ سلامت مادر و جنین، کشیدن دندان در بارداری ضروری می شود.

بیشتر بخوانید: با عفونت دندان در بارداری چه کنیم؟(بررسی نکات و توصیه های مهم)

پوسیدگی های پیشرفته همراه با التهاب مزمن

اگر پوسیدگی دندان به قدری پیشرفت کرده‌باشد که به پالپ دندان (بخش زنده دندان) رسیده و باعث التهاب مزمن یا عفونت غیرقابل کنترل شود کشیدن دندان به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته می شود. در این شرایط درمان های جایگزین (مانند عصب کشی) در دوران بارداری امکان پذیر یا مؤثر نیستند.

در این شرایط، به تعویق انداختن درمان یا نادیده گرفتن مشکل می تواند پیامدهای جدی به دنبال داشته باشد

به یاد داشته باشید که گسترش عفونت و التهاب می تواند سلامت عمومی مادر را تهدید کند و حتی به طور غیرمستقیم بر سلامت جنین نیز تأثیر بگذارد. بنابراین، در چنین مواردی، دندانپزشک با مشورت پزشک متخصص زنان، تصمیم به کشیدن دندان خواهد گرفت.

اقدامات احتیاطی پیش از کشیدن دندان در دوران حاملگی چیست؟

هنگامی که کشیدن دندان در دوران بارداری ضروری می شود، رعایت برخی اقدامات احتیاطی برای حفظ سلامت مادر و جنین از اهمیت بالایی برخوردار است. این ملاحظات، ایمنی فرآیند درمانی را تضمین می کنند:

۱. مشاوره با متخصص زنان و زایمان

پیش از هرگونه اقدام برای کشیدن دندان، مشاوره و هماهنگی با پزشک متخصص زنان و زایمان ضروری است. متخصص زنان می تواند وضعیت کلی سلامت مادر، سن بارداری، و هرگونه شرایط خاص پزشکی را ارزیابی کرده و توصیه های لازم را برای انجام درمان دندانپزشکی ارائه دهد. این همکاری بین دو متخصص، بهترین تصمیم گیری را برای سلامت هر دو نفر فراهم می آورد.

۲. استفاده از عکس برداری دیجیتال با محافظ تیروئید و شکم (در صورت نیاز)

در مواقعی که نیاز به عکس برداری با اشعه ایکس باشد، حتماً باید از سیستم های دیجیتال استفاده شود. این سیستم ها دوز اشعه را به حداقل می رسانند. علاوه بر این، استفاده از پیش بند سربی محافظ برای ناحیه شکم و پوشش تیروئید الزامی است. این اقدامات، خطر مواجهه جنین و غده تیروئید مادر با اشعه را به طور چشمگیری کاهش می دهند.

۳. انتخاب بی حسی موضعی بی خطر

برای بی حس کردن دندان در زمان کشیدن دندان در بارداری، دندانپزشک از بی حسی موضعی بی خطر برای دوران بارداری استفاده می کند. لیدوکائین با دوز کنترل شده معمولاً انتخاب ارجح تر است. زیرا به خوبی بی حسی ایجاد می کند و خطر آن برای جنین ناچیز است. استفاده از دوز مناسب و تزریق آهسته اهمیت زیادی دارد.

۴. پرهیز از مصرف داروهای بدون تجویز پزشک

پیش از کشیدن دندان در بارداری، مادر باردار باید به شدت از مصرف هرگونه داروی ضد درد یا آنتی بیوتیک بدون تجویز و تأیید پزشک خودداری کند. مصرف خودسرانه داروها می تواند برای جنین مضر باشد. دندانپزشک با مشورت متخصص زنان، تنها داروهای مجاز و ایمن را تجویز خواهد کرد.

۵. اطلاع کامل دندانپزشک از وضعیت مادر

بسیار مهم است که تمام اطلاعات مربوط به وضعیت بارداری، شامل هفته بارداری، سابقه فشار خون (بالا یا پایین)، و هرگونه مشکل سلامت عمومی دیگر، به طور کامل به دندانپزشک اطلاع داده شود. این اطلاعات به دندانپزشک کمک می کند تا مناسب ترین و ایمن ترین روش درمانی را انتخاب کند و از هرگونه عارضه احتمالی جلوگیری نماید.

داروهای بی حسی و آنتی بیوتیک مجاز که در این دوره می شود استفاده کرد چیست؟

معمولا برای کشیدن دندان در طول بارداری از داروهای بی حسی و آنتی بیوتیک های زیر استفاده می شود:

مهم ترین مراقبت های پس از کشیدن دندان در بارداری چه هستند؟

پس از کشیدن دندان در دوران بارداری، رعایت دقیق برخی مراقبت ها برای پیشگیری از عوارض، تسریع بهبودی و حفظ سلامت مادر و جنین بسیار حیاتی است. این اقدامات شامل موارد زیر می شود:

کنترل خونریزی با گاز استریل و فشار ملایم

پس از کشیدن دندان، دندانپزشک یک قطعه گاز استریل را روی حفره دندان کشیده شده قرار می دهد. مهم است که مادر با فشار ملایم و مداوم به مدت حداقل ۳۰ تا ۴۵ دقیقه روی این گاز فشار بیاورد.

این کار به تشکیل لخته خون و کنترل خونریزی کمک می کند. از تعویض مکرر گاز یا مکیدن محل زخم خودداری شود، زیرا می تواند لخته را از بین ببرد و خونریزی را تشدید کند.

استراحت کافی و پرهیز از خم شدن زیاد

پس از کشیدن دندان در بارداری، استراحت کافی به بدن مادر فرصت می دهد تا فرآیند بهبودی را آغاز کند. اجتناب از فعالیت های بدنی شدید و خم شدن بیش از حد، به ویژه در ساعات اولیه، بسیار مهم است.

فراموش نکنید که خم شدن می تواند فشار خون در ناحیه سر را افزایش داده و منجر به تشدید خونریزی شود. هنگام استراحت یا خواب، نگه داشتن سر کمی بالاتر از بدن نیز می تواند مفید باشد.

استفاده از کمپرس سرد روی صورت

برای کاهش تورم و کبودی احتمالی در ناحیه صورت، استفاده از کمپرس سرد به شدت توصیه می شود. برای این منظور یک کیسه یخ یا کمپرس سرد که در پارچه ای پیچیده شده  را هر ۲۰ دقیقه یکبار روی صورت خود قرار دهید.

رعایت رژیم غذایی نرم و سرد در روز اول

در روز اول پس از کشیدن دندان در بارداری، مصرف غذاهای نرم و سرد بسیار مهم است. این نوع غذاها از تحریک محل زخم جلوگیری کرده و به حفظ لخته خون کمک می کنند. از مصرف غذاها یا نوشیدنی های داغ، تند، سفت یا نیازمند جویدن زیاد باید خودداری شود. همچنین، نوشیدن مایعات با نی توصیه نمی شود، زیرا عمل مکیدن می تواند لخته خون را جابجا کند.

مصرف داروها تنها طبق تجویز پزشک

هرگونه داروی ضد درد یا آنتی بیوتیک باید صرفاً طبق تجویز دندانپزشک یا متخصص زنان مصرف شود. مصرف خودسرانه داروها می تواند برای جنین خطرناک باشد. پزشک تنها داروهایی را تجویز خواهد کرد که در دوران بارداری ایمن محسوب می شوند و دوز آن ها نیز با دقت کنترل خواهد شد.

در نهایت اگر واقعا لازم باشد دندان در طول بارداری کشیده شود اینکار باید انجام شود ….

کشیدن دندان در بارداری تنها زمانی مجاز است که درمان نشدن آن، خطر بیشتری برای مادر یا جنین ایجاد کند. زمان ایده آل برای انجام این کار، سه ماهه دوم بارداری است و باید با همکاری نزدیک میان دندان پزشک و متخصص زنان انجام شود.
مادران باردار نباید درد یا عفونت را نادیده بگیرند، اما هم زمان باید از درمان های خودسرانه نیز پرهیز کنند.

پرسش و پاسخ رایج درباره کشیدن دندان در بارداری