ترمیم دندان قبل از ارتودنسی یا بعد از آن؟ راهنمای کامل برای یک تصمیم هوشمندانه

شما تصمیم خود را گرفته اید و می خواهید برای داشتن دندان هایی مرتب، ارتودنسی کنید. اما یک مشکل وجود دارد: یک یا چند دندان شما نیاز به ترمیم، پر کردن یا حتی روکش دارند. اینجاست که در یک دوراهی مهم قرار می گیرید: ترمیم دندان قبل از ارتودنسی یا بعد از آن؟ آیا باید اول تمام خرابی ها را درست کنید و بعد به سراغ ارتودنسی بروید، یا بهتر است اول دندان ها را مرتب کرده و سپس برای ترمیم اقدام کنید؟ این تصمیم فقط یک اولویت بندی ساده نیست؛ بلکه یک انتخاب استراتژیک است که می تواند سرنوشت لبخند، سلامت و حتی جیب شما را تعیین کند.

قانون طلایی: اول فونداسیون، بعد دکوراسیون

برای اینکه پاسخ این سوال را به بهترین شکل درک کنید، بیایید از یک مثال ساده استفاده کنیم. تصور کنید می خواهید دکوراسیون داخلی خانه تان را به طور کامل تغییر دهید. آیا منطقی است که قبل از تعمیر ترک های دیوار، گچ کاری و اصلاح ساختار، کاغذ دیواری های گران قیمت را بچسبانید؟ قطعاً نه.

در دنیای دندانپزشکی نیز همین قانون حاکم است:

• ارتودنسی، مانند اصلاح ساختار و چیدمان اصلی خانه شماست. این درمان، فونداسیون و موقعیت دندان ها را اصلاح می کند.
• ترمیم های زیبایی (مانند روکش، لمینت و کامپوزیت)، مانند دکوراسیون و نمای نهایی هستند که بر اساس ساختار نهایی، طراحی و اجرا می شوند.

بنابراین، پاسخ کلی و اصلی این است: درمان های ضروری و پایه ای قبل از ارتودنسی انجام می شوند، اما ترمیم های نهایی و زیبایی، به بعد از آن موکول می گردند. حالا بیایید این قانون کلی را به بخش های کوچک تر و کاربردی تر تقسیم کنیم.

چه ترمیم هایی باید قبل از شروع ارتودنسی انجام شوند؟

قبل از اینکه حتی اولین براکت روی دندان شما چسبانده شود، دهان شما باید در یک وضعیت سلامت کامل و پایدار باشد. ارتودنسی روی دندان ها و لثه های بیمار، مانند ساخت ساختمان روی یک زمین باتلاقی است. بنابراین، موارد زیر حتماً باید قبل از شروع درمان انجام شوند:

۱. درمان پوسیدگی های فعال (پر کردن دندان)

وجود هرگونه پوسیدگی فعال در دهان، یک چراغ قرمز برای شروع ارتودنسی است. براکت ها و سیم های ارتودنسی، تمیز کردن دندان ها را دشوارتر می کنند و این موضوع می تواند باعث پیشرفت سریع یک پوسیدگی کوچک و تبدیل آن به یک مشکل بزرگ (مانند نیاز به عصب کشی) در اواسط درمان شود. بنابراین، تمام دندان های پوسیده باید قبل از شروع، به طور کامل ترمیم و پر شوند.

۲. درمان بیماری های لثه (جرم گیری و…)

سلامت لثه ها برای موفقیت ارتودنسی حیاتی است. حرکت دندان ها در بستر استخوانی که توسط لثه های ملتهب و بیمار احاطه است، می تواند منجر به تحلیل لثه و از دست دادن استخوان شود. متخصص ارتودنسی قبل از شروع درمان، از سلامت کامل لثه های شما اطمینان حاصل می کند و در صورت نیاز، شما را برای جرم گیری یا درمان های دیگر به دندانپزشک یا متخصص لثه ارجاع می دهد.

۳. عصب کشی (درمان ریشه)

اگر دندان شما دچار عفونت ریشه باشد، باید قبل از شروع ارتودنسی، آن را به طور کامل عصب کشی کنید. یک دندان عصب کشی شده، یک دندان سالم اما غیرزنده است و به راحتی می تواند مانند سایر دندان ها حرکت کند. به تعویق انداختن این درمان می تواند منجر به درد شدید و آبسه در طول درمان ارتودنسی شود.

۴. کشیدن دندان (در صورت نیاز)

اگر طرح درمان ارتودنسی شما نیازمند کشیدن یک یا چند دندان برای ایجاد فضا باشد، این کار حتماً قبل از نصب دستگاه های ارتودنسی انجام خواهد شد.

چه ترمیم هایی باید تا بعد از پایان ارتودنسی به تعویق بیفتند؟

این دسته از درمان ها، همان “دکوراسیون نهایی” لبخند شما هستند. انجام آن ها قبل از ارتودنسی نه تنها منطقی نیست، بلکه می تواند یک اشتباه پرهزینه باشد.

۱. روکش های دندانی (Crowns)

روکش، یک کلاهک دقیق و سفارشی است که روی دندان قرار می گیرد. شکل و اندازه نهایی یک روکش، باید با دندان های کناری و دندان مقابل در فک دیگر، هماهنگی کامل داشته باشد. ارتودنسی موقعیت تمام این دندان ها را تغییر می دهد. اگر شما قبل از ارتودنسی یک روکش دائمی نصب کنید، پس از اتمام درمان، آن روکش دیگر با موقعیت جدید دندان های اطراف هماهنگ نخواهد بود و احتمالاً باید تعویض شود.

• راه حل: اگر دندانی به شدت تخریب شده و نیاز به روکش دارد، دندانپزشک یک روکش موقت روی آن قرار می دهد تا در طول درمان ارتودنسی از آن محافظت کند و پس از پایان درمان، روکش دائمی و نهایی ساخته می شود.

۲. بریج دندانی (Bridge)

بریج برای پر کردن جای خالی یک دندان کشیده شده استفاده می شود و به دندان های کناری متصل می گردد. از آنجایی که ارتودنسی فاصله بین این دندان ها را تغییر می دهد، ساخت بریج قبل از آن کاملاً غیرمنطقی است.

۳. ایمپلنت دندانی

این مورد از همه حیاتی تر است. ایمپلنت یک پیچ تیتانیومی است که مستقیماً در استخوان فک کاشته می شود و با آن جوش می خورد. ایمپلنت ها، برخلاف دندان های طبیعی، به هیچ عنوان با ارتودنسی حرکت نمی کنند. آن ها مانند یک لنگر بتنی در استخوان فک ثابت می مانند. اگر شما قبل از ارتودنسی ایمپلنت بکارید، متخصص ارتودنسی دیگر نمی تواند دندان های اطراف را به درستی حرکت دهد و ایمپلنت مانند یک مانع بزرگ در مسیر درمان عمل خواهد کرد.

• قانون قطعی: ایمپلنت همیشه و همیشه باید بعد از اتمام ارتودنسی و قرار گرفتن تمام دندان ها در موقعیت نهایی شان، کاشته شود.

۴. لمینت و ونیر کامپوزیت

این درمان ها ذاتاً زیبایی هستند و برای اصلاح شکل، اندازه و رنگ دندان ها به کار می روند. طراحی آن ها نیازمند قرارگیری دندان ها در یک قوس مرتب و بی نقص است. انجام لمینت روی دندان های کج، نتیجه زیبایی نخواهد داشت و پس از ارتودنسی، به دلیل تغییر موقعیت دندان ها، تمام آن لمینت ها باید تعویض شوند.

جدول راهنمای تصمیم گیری: ترمیم دندان قبل از ارتودنسی یا بعد از آن؟

سوالات متداول درباره ترمیم دندان قبل از ارتودنسی یا بعد از آن