آشنایی با مهم ترین علل زرد شدن دندان ها + روش های رفع آن
یک لبخند درخشان و سفید می تواند اعتماد به نفس تان را افزایش دهد و به شما کمک کند تاثیر مثبتی بر اطرافیان خود بگذارید. اما مشکل اینجاست که لبخند همیشه درخشان نیست و گاهاً می تواند دچار مشکلات زیبایی باشد. مثلا یکی از بزرگترین تهدیدها برای داشتن لبخندی زیبا، زرد شدن دندان هاست که نمای لبخند را بدشکل، نشان می دهد. چیزی که ما در این مقاله به آن می پردازیم دقیقا همین مساله است. می خواهیم ببینیم که دلایل زردی دندان چیست و چطور می توان با روش های خانگی و یا حرفه ای تر، لبخندی سفید و زیبا داشت.
علت زرد شدن دندان ها چیست؟
قبل از اینکه به تکنیک ها و راهکارهای درمانی بپردازیم، باید ابتدا با علت زرد شدن دندان ها بیشتر آشنا شویم. زیرا اگر با علت آشنا باشیم، در درجه اول از بروز آن ها جلوگیری می کنیم و ثانیاً می توانیم بهترین روش درمانی را هم برایش انتخاب کنیم. بدون توضیحات بیشتر، برویم و مهم ترین علل زردی دندان ها را با هم مرور کنیم:
| علت | توضیحات کوتاه |
|---|---|
| افزایش سن | به صورت طبیعی دندان ها کم کم زرد می شوند |
| برخورد ضربه | ضربات شدیدی که به صورت و دندان ها وارد می شود. |
| بهداشت ضعیف دهان | مثلا اگر کسی به طور مرتب مسواک نزند |
| مصرف برخی داروها | مثل برخی آنتی بیوتیک ها |
| مصرف برخی غذاها | غذاها و نوشیدنی هایی که رنگدانه زیادی دارند (قهوه، چای و …) |
فرآیند طبیعی افزایش سن و پیری
با افزایش سن، دندان های ما به طور طبیعی رنگ سفید و روشن خودشان را از دست می دهند. مینای دندان (منظور لایه بیرونی است)، به تدریج فرسوده و عاج زیر آن نمایان می شود. ما این روند طبیعی افزایش سن و اتفاقی که برای مینا می افتد را تقریبا مهم ترین علل زردی طرح لبخند می دانیم.
بهداشت ضعیف دهان و دندان
بی توجهی به بهداشت دهان و دندان می تواند منجر به تجمع پلاک و تارتار روی دندان ها شود. اگر نمی دانید تارتار چیست باید بگوییم که منظور همان جرم های دندانی است. وقتی پلاک را به طور مرتب برنداریم، کم کم سفت و تبدیل به همین جرم می شود. و با وجود جرم و تارتار، دندان اغلب ظاهری زرد رنگ پیدا می کند.
مصرف برخی از غذاها و نوشیدنی ها
مصرف برخی غذاها و نوشیدنی ها می تواند به مرور زمان باعث تغییر رنگ دندان ها و طرح لبخند شود. مثلا چه مواردی؟ خب دم دست ترین موارد این ها هستند:
- قهوه
- چای
- شراب قرمز
- نوشابه های مختلف
- میوه‌های تیرهپ
- و …
چرا و چطور این ها باعث تغییر رنگ می شوند؟
ساده ترین توضیح این است که، مولکول های رنگدانه موجود در این مواد به مینای می چسبند و باعث زرد شدن دندان ها می شوند. ولی آیا این جمله معنایش این می شود که دیگر نباید این ها را مصرف کرد؟ نه راستش را بخواهید! کافیست که آن ها را در حد اعتدال مصرف کنید. و صد البته که بلافاصله بعد از مصرف نیز دهان خود را با آب تمیز بشویید.
استعمال دخانیات
به جرات می توان گفت که سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو عامل اصلی زردی دندان ها است. فرقی هم نمی کند که در چه سنی هستید یا چه جنسیتی دارید، سیگار همیشه با بدرنگی دندان ها در ارتباط است. حالا چرا این اتفاق می افتد؟
در واقع نیکوتین و قطران موجود در محصولات دخانی نه تنها باعث لک شدن سطح مینا می شود، بلکه به لثه ها نیز آسیب می رساند. این یعنی به طور کلی چنین محصولاتی خطر مشکلات مرتبط با دهان را افزایش می دهد. بنابراین ترک دخانیات نه تنها برای سلامت عمومی بدن شما مفید است، بلکه برای ظاهر لبخند شما نیز می تواند موثر واقع شود.
مصرف برخی داروها
برخی از داروها، مانند برخی آنتی بیوتیک ها و آنتی هیستامین ها، می توانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث تغییر رنگ دندان ها شوند. در واقع اگر دوره مصرف آن ها طولانی یا خودسرانه باشد، می توانند باعث تغییر رنگ طرح لبخند شما شوند.
وارد شدن تروما به دندان
در برخی موارد، ممکن است به سر، گردن و صورت ضربه وارد شود. خیلی جای دوری نرویم، مثلا فرض کنید که دارید بازی می کنید و یکهو یه توپ با سرعت زیاد به صورت شما برخورد می کند. یا مثلا تصادف می کنید. این ضربه ممکن است باعث آسیب به عروق خونی و اعصاب داخل دندان و در نتیجه تغییر رنگ شود.
روش های خانگی برای رفع زردی دندان ها چیست؟
ما می توانیم در خانه و با کمک روش های ساده، روند تغییر رنگ را متوقف و معکوس کنیم. در دندانپزشکی هم می شود و در اصل باید با روش های حرفه ای اینکار را انجام داد. ولی ما فرض می کنیم که فعلا به هر دلیلی شما به دندانپزشک دسترسی ندارید. برای همین اجازه دهید اول روش های درمانی خانگی را با هم مرور کنیم:
استفاده از جوش شیرین
جوش شیرین یک ساینده ملایم است که می تواند به طور موثر لکه های سطحی را از روی دندان ها پاک کند. می توانید مقدار کمی از جوش شیرین را با آب مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید و دندان های خود را به آرامی با آن مسواک بزنید.
آب اکسیژنه
پراکسید هیدروژن یک عنصر رایج در بسیاری از خمیردندان ها و دهانشویه های سفید کننده است. آب اکسیژنه در واقع به عنوان یک عامل سفید کننده عمل می کند و لکه ها و تغییر رنگ را از بین می برد. می توانید از محلول رقیق شده پراکسید هیدروژن به عنوان دهانشویه استفاده کنید یا آن را با جوش شیرین مخلوط کنید تا یک خمیر سفید کننده ایجاد کنید.
استفاده از روغن های گیاهی اساسی
شستشوی دندان ها با روغن های گیاهی یک سنت باستانی است و شامل چرخاندن روغن هایی مانند روغن نارگیل یا کنجد، برای چند دقیقه در دهان است. اعتقاد بر این است که استفاده از این روغن ها سموم را از بین می برد و سلامت دهان را بهتر می کند
استفاده از سرکه سیب
سرکه سیب دارای خواص سفید کنندگی طبیعی است و می تواند به از بین بردن لکه ها از روی دندان کمک کند. با این حال، استفاده کم از آن و رقیق کردن آن با آب برای جلوگیری از آسیب به مینای دندان مهم است. دهان خود را با مخلوط آب و سرکه سیب بشویید و سپس طبق معمول دندان های خود را مسواک بزنید.
روش های دندانپزشکی رفع زردی دندان ها چه هستند؟
خب بیشتر درمان های خانگی واقعا آنطور که باید و شاید، انتظارات ما را برآورده نمی کنند. در چنین مواقعی ما باید کم کم به فکر پیدا کردن یک دندانپزشک خوب باشیم. یک دندانپزشک (ترجیحا متخصص ترمیمی و زیبایی دندان) می تواند متناسب با شرایط طرح لبخند ما، مناسب ترین درمان را برایمان تجویز و اجرا کند. بیایید برخی از درمان های رایج که توسط دکتر متخصص جهت رفع زردی دندان ها انجام می شود را با هم مرور کنیم:
سفید کردن دندان در مطب (رفع زردی دندان در یک روز)
سفید کردن دندان در مطب که به آفیس بلیچینگ نیز معروف است، روشی است که توسط یک متخصص دندانپزشکی انجام می شود. این درمان شامل استفاده از یک عامل سفید کننده بر روی دندان ها است و ممکن است با استفاده از نور یا لیزر خاصی تقویت شود. با این روش می توان طی یک جلسه دندان ها را سفید کرد. البته اگر میزان تغییر رنگ شدید باشد ممکن است نیاز به بیش از یک جلسه درمان باشد.
کیت های سفید کننده در خانه
کیت های سفید کننده در خانه توسط دندانپزشک شما ارائه می شود با نام هوم بلیچینگ یا بلیچینگ دندان در منزل نیست شناخته می شوند. این کیت ها به شما امکان می دهند که دندان های خود را در راحتی در خانه سفید کنید. آنها معمولاً شامل قالب های سفارشی و یک ژل سفید کننده تجویزی هستند. در حالی که ممکن است دستیابی به نتایج مطلوب در مقایسه با درمان های داخل مطب بیشتر طول بکشد، اما کیت های خانگی راحت و مقرون به صرفه تر هستند.
ونیرهای دندانی
ونیرها پوسته های نازکی هستند که از پرسلن (سرامیک) یا رزین کامپوزیت ساخته شده اند و به سطح جلویی دندان ها چسبانده می شوند. به ونیرهای پرسلینی اصطلاحا لمینت دندان گفته می شود و به ونیرهای رزین کامپوزیت نیز، ونیر کامپوزیت می گویند. این 2 درمان می توانند به طور موثر تغییر رنگ هایی که با روش های دیگر برطرف نشده، لکه ها و سایر عیوب زیبایی دندان را بپوشانند.
برای جلوگیری از زرد شدن دندان ها چه کنیم؟
حالا بیایید فرض کنیم که شما طرح لبخند خود را با روش های بالا از نظر رنگ اصلاح کردید، از الان به بعد چه کنیم؟ ساده است، شما باید کاری کنید که دیگر دندان هایتان تغییر رنگ ندهد. برای این منظور می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
🟢 یادگیری و پیاده کردن تکنیک های مسواک زدن صحیح
تکنیک های صحیح مسواک زدن می تواند تفاوت قابل توجهی در سلامت و ظاهر دندان های شما ایجاد کند. از حرکات دایره ای و ملایم برای تمیز کردن تمام سطوح دندان های خود از جمله جلو، پشت و سطوح جویدنی استفاده کنید. فراموش نکنید که زبان خود را مسواک بزنید تا باکتری ها را از بین ببرید و نفس خود را نیز تازه کنید.
🟢 انتخاب خمیر دندان مناسب
با طیف گسترده ای از خمیردندان های موجود، انتخاب خمیردندان مناسب جهت پیشگیری از زرد شدن دندان ها می تواند بسیار دشوار باشد. اگر هدف شما تقویت دندان ها و جلوگیری از تغییر رنگشان است، به دنبال خمیردندانی باشید که حاوی فلوراید باشد و به طور خاص برای سفید کردن فرموله شده باشد. مشاوره با دندانپزشک می تواند به شما در انتخاب مناسب ترین خمیر دندان کمک زیادی کند.
🟢 استفاده از دهانشویه و نخ دندان
علاوه بر مسواک زدن، استفاده از دهانشویه و نخ دندان از گام های مهم در حفظ و تقویت یک لبخند سالم است. دهانشویه به کشتن باکتری ها و خوشبو شدن تنفس شما کمک می کند، در حالی که نخ دندان پلاک و باقی مانده ها را از فضای بین دندانی شما پاک می کند.
🟢 انجام معاینات منظم دندانپزشکی
به طور کلی معاینات منظم دندانپزشکی برای حفظ سلامت دهان و دندان بسیار مهم است. دندانپزشک شما می تواند علائم اولیه تغییر رنگ یا زرد شدن دندان ها و یا سایر مشکلات دیگر را شناسایی کرده و اقدامات درمانی یا پیشگیرانه مناسب را به موقع ارائه دهد. توصیه می شود که هر 6 ماه یکبار برای ویزیت مراجعه کنید اما اگر برایتان مقدور نیست هر سال یکبار را مراجعه کنید.
🟢 محدود کردن مصرف مواد غذایی رنگدانه دار
در حالی که ممکن است اجتناب کامل از مواد رنگدانه دار دشوار باشد، اما شما می‌توانید با محدود کردن مصرف چنین غذاها و نوشیدنی هایی تأثیرشان را به حداقل برسانید. در خصوص نوشیدن مایعات رنگدانه دار بهتر است از نی استفاده کنید و به طور کلی هر چیز رنگدانه داری که می خورید باید پس از آن حتما دهان خود را با آب بشویید. اقدام موثر دیگر، مسواک زدن به فاصله 1 ساعت بعد از مصرف این غذاهاست.
🟢 ترک دخانیات
همانطور که قبلا ذکر شد، مصرف تنباکو هم برای سلامت دهان و دندان و هم برای ظاهر کلی طرح لبخند شما مضر است. ترک سیگار یا ترک هر نوع وابستگی به تنباکو و محصولات دخانی نه تنها به درمان زرد شدن دندان های شما کمک می کند بلکه فواید متعدد دیگری نیز برای سلامتی به همراه دارد.
پاسخ به سوالات رایج
هیچ درمان قطعی وجود ندارد. بعد از هر روش شما باید بهداشت را رعایت کنید اگرنه همیشه احتمال تغییر رنگ وجود دارد.
برخورد ضربه و درمان ریشه دو علت اصلی هستند. وقتی ضربه وارد می شود احتمالا پالپ آسیب می بیند و با تغییر رنگ خودش را نشان می دهد. همچنین دندانی که عصب کشی شده، با گذشت زمان تغییر رنگ می دهد.
